İki taraf 3. Dünya Savaşına hazırlanıyor: Türkiye kilit ülke
Ukrayna’nın ATACMS füzeleriyle Rus gayelerini vurması ve Rusya’nın nükleer balistik füze karşılığı, savaşı kritik bir eşiğe taşıdı. Global tansiyon artarken, tüm taraflar 3. Dünya Savaşı senaryolarına karşı hazırlık yapıyor. Pekala bu türlü bir durumda, Türkiye’nin rolü ne olur?
Dün, Ukrayna savaşının 1000. günüydü. 3 yıldır süren savaşın tahminen de en değerli günü olan 20 Kasım Çarşamba günü, Ukrayna ATACMS füzelerini kullanarak Rusya hudutlarındaki gayeleri vurdu.
Bu atak üzerine Rusya, nükleer kapasitesi olan kıtalararası balistik füzeyle Ukrayna’ya karşılık verdi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in ülkesinin nükleer karşılık eşiğini düşürmesinden sonra gelen bu atak, Ukrayna’ya gelebilecek nükleer hücumları hatırlatan bir bildiri verdi.
Siyasi arenada ise Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, saldırıyı Kiev’in ‘tırmandırmayı istediğinin’ sinyalini verirken Moskova’nın akınlara ‘uygun halde reaksiyon vereceği’ konusunda sert bir biçimde uyardı.
Rusya Güvenlik Kurulu Lider Yardımcısı Dmitri Medvedev, X hesabı üzerinden”Rusya’nın yeni nükleer doktrini, Rusya’ya karşı fırlatılan NATO füzelerinin ülkemize bir hücum olarak kabul edilebilir. Rusya, bu türlü bir akına karşı Ukrayna’ya ve kilit NATO tesislerine Kitle İmha Silahları ile karşılık verebilir. Bu, 3. Dünya Savaşı demektir” gönderisini paylaştı.
Gerilimin had safhada olduğu bu periyotta, tüm ülkeler mümkün bir Dünya Savaşına hazırlık yapmaya başladı. Bu hazırlıklar da, kimi vakit uydulardan, kimi vakit ise bin sayfalık dokümanlar sayesinde ortaya çıktı.
RUSYA FÜZE ÜRETİMİNİ ARTTIRIYOR
Uluslararası Stratejik Araştırmalar Merkezi (IISS), 15 Kasım günü Rusya’nın füze yakıtı üretimini arttırdığını ortaya koyan bilgilerin yanında, bu tesislerin uydu fotoğraflarını paylaştı.
ABD’li yetkililere nazaran Rusya “Sovyet periyodundan bu yana askeri üretimde en savlı artışı” olarak tabir ettiği bir faaliyete girişti.
Katı yakıtların üretimiyle ilgili beş üretim tesisinde dev genişlemeler uydu kameralarına yansıdı. IISS’in paylaştığı imajlarda, Sovyet devrinden kalma atıl tesislerin yenilendiği ve geliştirildiği görülmekte.
Son 30 yıldır Rusya’nın ilgi göstermediği tesislerin, yine geliştirildiği ve altyapısının yine inşa edildiği aktarıldı. Tesislerin genişletilmesi, 2022 yılında başlayan Rusya – Ukrayna savaşından bir yıl sonra başladı.
Rusya’nın, İran ve Kuzey Kore’den balistik füze ithal etmesi, füze üretiminin Ukrayna’daki savaş taleplerini karşılamak için yetersiz olduğunu gösteriyor.
IISS’in sitesinde paylaşılan yazıya nazaran, katı füze yakıtı üretim kapasitesini geliştirilmesi, Rusya’nın nükleer kapasiteli füzeleri dahil olmak üzere füze cephaneliğinin artması manasına geliyor.
NÜKLEER SIĞINAK ÜRETİME GİRDİ
Rusya, akın hazırlığı kadar savunma planları da geliştiriyor. İki gün evvel Rusya ‘KUB-M’ ismi verilen ve nükleer akınlara sağlam sığınıkların üretimine başladı.
Rusya Acil Durumlar Bakanlığı araştırma enstitüsüne göre bu sığınaklar, 48 saate kadar doğal ve insan kaynaklı tehlikelere karşı muhafaza sunuyor.
“KUB-M” sığınağı, 54 kişi kapasitesine sahip. Ömür alanı ve hayat takviye ünitesinin bulunduğu iki kopartmandan oluşan sığınak, güçlendirilmiş bir konteynıra benzeyecek biçimde tasarlandı.
Daha fazla kapasite gerektiğinde sığınaklara ek modüller eklenebiliyor. Araştırma enstitüsü, “çok fonksiyonlu bir muhafaza sunduğunu” açıkladı.
Araştırma enstitüsü, sığınakların kamyonlarla basitçe taşınabileceğini, su kaynaklarına bağlanabileceğini ve Rusya’nın geniş taigalarına da konuşlandırılabileceğini vurguladı.
Bu yapıların mümkün bir savaş durumunda vatandaşların güvenliğini artırmada “önemli bir adım” olduğu tabir edildi.
POLONYA’DA YENİ NATO ÜSSÜ KURULDU
NATO, 13 Kasım günü yeni bir hava savunma üssünü Ukrayna’nın hudut komşusu olan Polonya’da kurdu. Polonya’daki yeni üs, ‘Sahil Kalkanı’ (Aegis Shore) savunma sınırı planına uygun bir halde kuruldu. Üssün gayesi, Avrupa ülkelerini amaç alacak mümkün bir Rus saldırısına karşı havada hareket eden füzeleri imha edebilmek.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova, “Bu, ABD’liler ve Kuzey Atlantik İttifakı müttefikleri tarafından stratejik alanda gerçekleştirilen bir dizi açıkça kışkırtıcı ve derinden istikrarsızlaştırıcı adımlardan yalnızca en yenisidir. Bu adım, stratejik istikrarı baltalamakta ve nükleer tehlike düzeyini artırmaktadır” dedi.
Polonya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Pawel Wronski, üste nükleer füzelerin bulunmadığını ve tesisin büsbütün savunma hedefli olduğunu vurguladı.
Wronski, “Bu üs savunma gayesi taşıyor, taarruz değil. Rusya’nın tehditleri, NATO ve Polonya’nın hava savunmalarını güçlendirme münasebeti oluşturacaktır” diye konuştu.
NATO füze kalkanı Polonya ve Romanya’daki üslerin yanı sıra İspanya’daki ABD donanma destroyerlerini ve Türkiye’deki erken ikaz radar sistemini içeriyor.
Zakharova, Polonya’daki üssün “olası bir hedef” olarak belirlendiğini ve gerektiğinde ileri seviye silahlarla etkisiz hale getirilebileceğini söyledi.
BİN SAYFALIK ‘ALMANYA OPERASYONU’
Avrupa Birliği’nin ekonomik kalesi Almanya’da da savaşa hazırlık başladı. Alman Savunma Bakanı Boris Pistorius, daha 5 Haziran günü “Almanya’nın 2029’a kadar bir savaş hazırlıklı olması gerektiğini” söz etmişti.
Bunun üzerine çıkartılan bin sayfalık Operationsplan Deutschland (Almanya Operasyon Planı), Almanya’nın savaş hazırlıklarında kıymetli bir adım oldu.
Planın büyük bir kısmı kapalı tutulsa da, planın bir kısmı ülke için kritik ehemmiyet taşıyan Alman şirketlerle paylaşıldı. Bu şirketlere, santrallere muhtaç kalmadan elektrik üretimini nasıl yapabilecekleri ve savaş devrinde hayati değer taşıyan mal ulaşımını nasıl sağlayabilecekleri öğretildi.
Alman basınına nazaran bin sayfalık plan, mümkün bir Rus taarruzunda Almanya’nın askeri karşılığını da ayrıntılandırıyor. Argümana nazaran Almanya, mümkün bir Rus saldırısı halinde hududa 200 bin asker ve zırhlı araç konuşlandıracak ve bir sınır savunması başlatacak.
PEKİ YA TÜRKİYE?
Türkiye, NATO ittifakının en büyük ikinci ordusu olarak ittifakta değerli bir rol oynuyor. NATO’nun 6 nükleer kapasiteye sahip üslerinden biri olan İncirlik üssüne mesken sahipliği yapan Türkiye iki güç için de kilit bir ülke.
Her ne kadar NATO üyesi olsa da Türkiye, Ukrayna’ya silah yardımı yapmakta ve tıpkı vakit Rusya’ya da AB’li ülkelerin uyguladığı ambargoları uygulamamakta.
Ukrayna’ya getirilen Türk üretimi bir Kirpi aracı
Türkiye’nin, savaşan iki ülke ortasında uyguladığı istikrar siyaseti, muhtemel bir ateşkes mutabakatında aracı rolü oynamasını mümkün kılıyor.
Türkiye, daha evvel de bu rolü üslenmişti. “Avrupa’nın ekmek sepeti” olarak anılan Ukrayna’dan alınan tahılın dünyaya inançlı ihracının arabuluculuğunu yapan Türkiye, Rusya ve Ukrayna ortasındaki esir takaslarında da arabulucu rolü oynamıştı.
Fakat şayet 3. Dünya Savaşı patlak verirse, Türkiye’nin bu tavrı kâfi olmayabilir. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Brezilya’da düzenlenen G20 tepesinden dönerken Rusya ve NATO ortasında artan tansiyonu pahalandı. Erdoğan, şu biçimde konuştu:
“Her şeyden evvel Rusya kendisini koruyacak güce, kendisini koruyacak önlemlere o da sahiptir, sahip olmak durumundadır. Tıpkı biçimde bir NATO ülkesi olarak biz de kendimizi korumak ve kendimizi koruyacak adımları atmak durumundayız”
“Nükleer silahların kullanıldığı bir savaşın olumlu bir yanı vardır diyemeyiz. Son devirde bilhassa Ukrayna’nın kullandığı füzeler bu durumun nerelere vardığını, varacağını gösteriyor. Bunlar olağan olumlu gelişmeler değil. Bütün bu aksiliklere karşı biz Türkiye olarak halimizi motamot koruyor ve burada bu durumun hızla barışa yönelik bir gelişme olmasını da bekliyoruz. Ve bununla ilgili bununla ilgili tekrar taraflara barışı tavsiye eden adımlarımızı atıyoruz”
Cumhurbaşkanı’nın, Türkiye’nin NATO üyeliğini vurgulaması, ülkenin muhtemel bir savaşta oynayacağı rolü işaret ediyor. Rusya ve NATO ortasında bir savaşın patlak vermesi durumunda, Türkiye’nin NATO güçleriyle birlikte savaşması bekleniyor.